अमेरिका- दोस्रो विश्व युद्ध पछिको सवैभन्दा गहिरो संकट रुस र युक्रेन विचको युद्धले सृजना गरेको छ । रुसका राष्ट्रपति भ्यालदेमर पुटिनले अमेरिकी समय अनुसार वुधवार सांझ युक्रेन माथि सैन्य कारवाही गर्ने आदेश दिए पछि संकट अरु गहिरिएको हो । 

 

अमेरिकी संचार माध्यम सीएनएनले युक्रेनका प्रमुख शहरमा विस्फोटका आवाज आएको जनाएको छ । युक्रेनमा विहिवार विहान शुरु नहुदैं रुसले केही टार्गेटमा मिसाइल फायर गरेको सीएनएन संवाददाताले जनाएका छन् । तर, यसको पुष्टि हुन बांकी छ । 

 

विश्वका विभिन्न देशले देखाएको कुटनीतिक सकृयता समाप्त भएको छ । र अव रक्तपात पुर्ण युद्धको त्रास विश्वभर फैलिएको छ । 

 

यो संकटले नेपाल लगायत साना राष्ट्रको चिन्ता अरु बढाएको छ । सैन्य ताकतले स्वतन्त्र देशमाथि हस्तक्षेप खुला रुपमा देखिएकाले पनि साना देशको चिन्ता वढेको हो । 

 

यो संकट कसरी सकिन्छ र यसले वर्तमान विश्वको राजनीतिक, आर्थिक र कुटनीतिक क्षेत्रमा कस्तो असर पार्छ भन्नेमा अन्यौलता देखिएको छ । 

 

संकट गहिरो हुदैं जांदा विश्व आर्थिक बजारमा तनाव देखिएको थियो । अमेरिका लगायत कयौं विकसित देशका लगानीकर्ता हतोत्साहित भएका थिए । यसले अमेरिका लगायत थुप्रै देशको शेयर बजारमा निरन्तर गिरावट आईरहेको थियो । 

यसले विश्व बजारमा तेलको मूल्य अरु वढेको छ । 

 

रुसले युक्रेनका विद्रोही वाहुल्य रहेको क्षेत्रलाई यसै साता स्वतन्त्र देशको मान्यता दिए पछि अमेरिका लगायत पश्चिमा देशहरुले रुसमाथि आर्थिक नाकावन्दी घोषणा गरेका थिए । 

 

तर, यसलाई वेवास्ता गर्दै रुसी राष्ट्रपति पुटीनले युद्धको तयारीलाई तिव्रता दिएका थिए । 

 

अमेरिका युरोपका कयौं देशले रुसको यो घुसपैठलाई कडा शुब्दमा विरोध गरेका छन् ।  रुसलाई सवक सिकाउन कस्तो रणनीति लिने भन्ने छलफल भईरहेको छ । 

 

अमेरिकाले युक्रेनको समर्थन गरेपनि पुटिनको सैन्य उन्मादलाई रोक्न ह्वाइट हाउस प्रशासनले समय अगावै उपयुक्त कदम चाल्न नसकेको आरोप लागेको छ । पुटिनलाई रोक्न अमेरिकाले आर्थिक नाकावन्दी वाहेक कस्तो कदम चाल्छ भन्ने विश्वभर चासोको विषय वनेको छ । 

 

पुर्व सोभियत संघवाट अलग भएर स्वतन्त्र राष्ट्र भएको युक्रेन युरोपियन युनियनको सदश्यता र नाटो भित्र छिर्न खोजेको थियो । रुसलाई यो मन परेको थिएन । तर, यो कारण वहाना मात्र भएको वताईएको छ  । पटिन पुर्व सोभियत संघका देशलाई पुन रुस अन्तर्गत ल्याउने महत्वकांक्षामा अघि वढेको विश्लेषण गरिएको छ । 

 

रुसको यो सैन्य उन्मातलाई विरोध गर्न युक्रेनले आग्रह गर्दै आएको छ । तर, चीन, भारत जस्ता देशले खुलेर रुसको विरोध गरेका छैनन । नेपालले भने कुटनीतिक माध्यमवाट समस्या समाधन गर्नु पर्ने धारणा सार्वजनकि गरेको छ । यस्ता विश्व संकटमा नेपालले सधैं यस्तै धारणा राख्दै आएको थियो । 

तस्बिर: सामाजिक संजाल