हिमालयखवर संवाददाता
अमेरिका –
एक अमेरिकी डलर किन्न अव ११० रुपैंया भन्दा बढी तिर्नु पर्ने भएको छ । अमेरिकी अर्थतन्त्र मजबुत हुनु र भारतीय रुपैंया कमजोर भएसँगै नेपाली रुपैंया पनि तल खस्किएको हो ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले शुक्रवारका लागि एक डलर किन्न ११० रुपैंया ७८ पैसा लाग्ने गरी तोकेको छ । अमेरिकी डलर विक्री गर्दा भने ११० रुपैंया १८ पैसा पाइन्छ ।
अमेरिकावाट नेपाल डलर पठाउँदा भने यतिनै पाइदैन। प्रति डलर करिव १०९ को हाहारीमा मात्र पाइन्छ ।
डलर मूल्य बढेकोले यो नेपालमा पैसा पठाउने उपयुक्त समय हो । तर, नेपाली रुपैंया दिई डलर किन्दा भने महंगो पर्छ । नेपालवाट पैसा ल्याउँदा नोक्सानी पर्छ ।
नेपालको शेयर बजारमा आएको गिरावट, अमेरिकी डलरको मूल्य बृद्धिले यहाँबाट डलर नेपाल पठाई शेयर बजारमा लगानी गर्न फाइदाजनक हुने अवस्था देखिएको छ ।
डलर वढ्दा नेपालवाट पैसा ल्याई अमेरिकमा पढ्ने विद्यार्थीलाई भने नोक्सान पर्छ । यस्तै अमेरिकावाट विद्यार्थी वा घुम्न आउनेलाई पनि बेफाईदा हुन्छ ।
डलर किन वढ्यो ?
अमेरिकाको अर्थतन्त्र मजबुत भएर डलर बढेको हो । तर, नेपाली रुपैंयामा डलरको यो प्रभाव सिधापरेको भने होइन । भारु र नेरु बीच निश्चित स्थायी विनिमय दर तोकिएकाले भारु कमजोर हुँदा नेरु पनि कमजोर भएको हो । सिधा भन्दा नेपालको मौद्रिक निकाय राष्ट्र बैंकले डलर मूल्यमा कुनै नियन्त्रण छैन । भारुमा तलमाथि हुने वित्तीकै नेरुमा असर पर्छ । यही आधारमा मौद्रिक अर्थशास्त्रीहरुले नेपालको स्वतन्त्र मौद्रिक नीति छैन भन्छन् ।
डलरको मूल्य के होला ?
डलर मजबुत हुनुमा अमेरिकी अर्थतन्त्र मजबुत हुनु एउटा कारण हो । यसवाहेक भारतमा राजनीतिक कारण लगायतले पनि त्यहाँ भारुसँग डलर बलियो भएको हो । विपक्षी पार्टीले भारतमा सरकार विरुद्ध अविश्वास प्रस्ताव ल्याएको छन् ।
यो प्रस्तावको प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले समाना गर्दै छन् । करिव १० महिना पछि भारतमा लोकसभाका लागि आम निर्वाचन हुने कार्यक्रम छ । यी कारणले गर्दा भारुसँग डलर अझ बढ्ने विश्लेषकहरुले वताएका छन् । प्रति डलर ७० भारु भन्दा वढी हुन्छ भने अनुमान छ । प्रति डलर ७० भारु पुग्दा नेपालमा पनि एक डलरको ११२ रुपैंया पुग्छ ।
प्रतिक्रिया